1. Giới thiệu về xạ trị ung thư vú

Xạ trị là một trong những phương pháp điều trị quan trọng trong ung thư vú, sử dụng tia năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư còn sót lại sau phẫu thuật, hoặc kiểm soát bệnh trong giai đoạn tiến xa.

👉 Đọc chi tiết: Bài 1 – Xạ trị ung thư vú: Nguyên lý và vai trò trong điều trị

2. Khi nào cần xạ trị ung thư vú?

Xạ trị thường được chỉ định trong các trường hợp:

• Sau phẫu thuật bảo tồn vú để giảm nguy cơ tái phát tại chỗ.

• Sau cắt vú toàn bộ nếu có yếu tố nguy cơ cao (u lớn, nhiều hạch dương tính).

• Trong ung thư vú di căn, xạ trị giúp giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng sống.

👉 Đọc thêm: Bài 2 – Chỉ định xạ trị trong các giai đoạn ung thư vú

3. Các kỹ thuật xạ trị hiện đại

Ngày nay, nhiều kỹ thuật tiên tiến giúp nâng cao hiệu quả và giảm tác dụng phụ:

• Xạ trị ngoài (External beam radiation): phổ biến nhất.

• Xạ trị trong (Brachytherapy): đặt nguồn xạ vào mô vú.

• IMRT, VMAT: điều biến liều chính xác, giảm tổn thương tim phổi.

• DIBH (Deep Inspiration Breath Hold): giảm tác động đến tim khi xạ trị vú trái.

👉 Xem chi tiết: Bài 3 – Các kỹ thuật xạ trị trong ung thư vú

4. Quy trình xạ trị ung thư vú

Một liệu trình xạ trị thường trải qua:

1. Khám và đánh giá trước xạ trị.

2. Lập kế hoạch chiếu xạ bằng CT mô phỏng.

3. Xác định liều lượng và vùng chiếu xạ.

4. Thực hiện xạ trị hàng ngày, thường kéo dài 3–6 tuần.

5. Theo dõi, tái khám và xử lý tác dụng phụ.

👉 Đọc thêm: Bài 5 – Quy trình xạ trị ung thư vú chi tiết cho bệnh nhân

5. Tác dụng phụ của xạ trị ung thư vú

Xạ trị có thể gây ra tác dụng phụ cấp tính và lâu dài:

• Cấp tính: viêm da, mệt mỏi, sưng phù.

• Lâu dài: xơ hóa vú, sưng phù tay, tổn thương tim phổi.

👉 Tìm hiểu:

• Bài 4 – Tác dụng phụ cấp tính trong xạ trị ung thư vú

• Bài 7 – Tác dung lâu dài của xạ trị và cách giảm thiểu

6. Xạ trị trong các giai đoạn đặc biệt

• Ung thư vú giai đoạn sớm: thường kết hợp phẫu thuật bảo tồn.

• Ung thư vú giai đoạn tiến xa: xạ trị hỗ trợ kiểm soát triệu chứng.

• Ung thư vú di căn: giúp giảm đau xương, cải thiện chất lượng sống.

👉 Đọc tiếp: 

• Bài 8 – Xạ trị trong ung thư vú giai đoạn di căn

• Bài 9: Xạ trị kết hợp với điều trị toàn thân trong ung thư vú – Hiệu quả và chỉ định

7. Chăm sóc bệnh nhân trong và sau xạ trị

Chăm sóc hỗ trợ đúng cách giúp giảm tác dụng phụ và cải thiện kết quả:

• Dinh dưỡng: ăn uống cân bằng, giàu rau xanh và protein.

• Chăm sóc da: giữ da sạch, tránh nắng gắt.

• Vận động: tập tay nhẹ nhàng để tránh phù bạch huyết.

• Tinh thần: duy trì thái độ lạc quan, tham gia nhóm hỗ trợ bệnh nhân.

👉 Hướng dẫn chi tiết: Bài 6 – Chăm sóc bệnh nhân trong và sau xạ trị ung thư vú

8. Các câu hỏi thường gặp (FAQ)

1. Xạ trị ung thư vú có đau không?
Không, bệnh nhân chỉ nằm yên để máy chiếu xạ hoạt động, không gây cảm giác đau.

2. Xạ trị có rụng tóc không?
Không giống hóa trị, xạ trị vùng vú không gây rụng tóc toàn thân.

3. Bao lâu sau phẫu thuật thì xạ trị?
Thường bắt đầu sau 3–6 tuần, tùy tình trạng hồi phục và phác đồ hóa trị kết hợp.

4. Xạ trị có ảnh hưởng đến tim không?
Có, đặc biệt với vú trái, nhưng kỹ thuật mới như DIBH, IMRT đã giúp giảm thiểu đáng kể.

5. Xạ trị có thay thế được phẫu thuật không?
Không, xạ trị là phương pháp bổ trợ, không thay thế hoàn toàn cho phẫu thuật trong ung thư vú.

9. Kết luận

Xạ trị ung thư vú là một phần quan trọng trong điều trị toàn diện, giúp giảm tái phát, kiểm soát bệnh và cải thiện chất lượng sống. Với sự phát triển của các kỹ thuật hiện đại, hiệu quả ngày càng cao và tác dụng phụ được giảm thiểu.