1. Giới thiệu

Ung thư vú không chỉ là một cuộc chiến về sức khỏe mà còn là thử thách lớn về tâm lý và thẩm mỹ. Với nhiều bệnh nhân, mất đi một phần hoặc toàn bộ vú sau phẫu thuật gây ra sang chấn tinh thần và ảnh hưởng đến chất lượng sống lâu dài.

Ngày nay, nhờ oncoplastic surgery (phẫu thuật ung thư kết hợp tạo hình), bác sĩ có thể loại bỏ ung thư và đồng thời giữ gìn hoặc tái tạo hình dáng bầu ngực. Điều này giúp bệnh nhân:

• Duy trì ngoại hình cân đối.

• Giảm mặc cảm, trầm cảm sau điều trị.

• Tăng sự tự tin và chất lượng sống.

👉 Trước khi đi sâu vào kỹ thuật tái tạo, bạn có thể tham khảo lại:

• Bài 2: Lumpectomy – Phẫu thuật bảo tồn vú

• Bài 3: Mastectomy – Các loại cắt bỏ vú

• Bài 4: Lumpectomy vs Mastectomy – So sánh chi tiết

2. Oncoplastic Surgery là gì?

Oncoplastic surgery là sự kết hợp giữa:

• Phẫu thuật ung thư: loại bỏ khối u và mô ung thư.

• Kỹ thuật tạo hình: sắp xếp lại mô, dùng mô ghép hoặc implant để giữ dáng ngực.

Có 2 hình thức chính:

1. Oncoplastic sau lumpectomy: chỉnh sửa mô còn lại để che khuyết hổng.

2. Oncoplastic sau mastectomy: tái tạo toàn bộ bầu ngực bằng implant hoặc vạt mô.

3. Các phương pháp tái tạo vú

3.1. Tái tạo bằng implant (túi độn ngực)

• Dùng túi gel silicone hoặc nước muối đặt vào dưới da hoặc dưới cơ ngực.

• Có thể làm tái tạo tức thì (ngay khi cắt bỏ vú) hoặc tái tạo trì hoãn (sau khi hoàn tất xạ trị/hoá trị).

✅ Ưu điểm:

• Thời gian phẫu thuật nhanh hơn.

• Ít đau sau mổ so với lấy mô tự thân.

• Giữ được hình dáng khá tự nhiên.

❌ Nhược điểm:

• Nguy cơ bao xơ quanh túi.

• Không bền vĩnh viễn, có thể cần thay sau 10–15 năm.

• Có thể ảnh hưởng bởi xạ trị (gây co cứng, biến dạng).

3.2. Tái tạo bằng vạt mô tự thân

• Sử dụng mô từ bụng, lưng, mông hoặc đùi để tạo hình bầu ngực.

• Các loại vạt thường dùng:

  • TRAM flap (mô bụng có cơ thẳng bụng)

  • DIEP flap (mô bụng nhưng bảo tồn cơ, ít đau hơn)

  • Latissimus dorsi flap (vạt cơ lưng rộng)

✅ Ưu điểm:

• Tự nhiên, mềm mại, lâu dài hơn implant.

• Không lo biến chứng bao xơ hay thay túi.

• Cảm giác gần gũi với mô thật.

❌ Nhược điểm:

• Thời gian mổ dài hơn, hồi phục chậm.

• Có sẹo tại vùng cho mô.

• Nguy cơ biến chứng mạch máu, hoại tử vạt.

3.3. Tái tạo núm vú – quầng vú

• Có thể thực hiện bằng ghép da, kỹ thuật xoay vạt hoặc xăm y tế 3D để tạo hình giống thật.

• Thường được thực hiện sau khi vú tái tạo đã ổn định hình dáng.

4. Thời điểm tái tạo vú

• Tái tạo tức thì: thực hiện ngay sau mastectomy.

  • Ưu điểm: ít số lần mổ, giữ da và quầng vú tốt hơn.

  • Nhược điểm: có thể bị ảnh hưởng nếu phải xạ trị sau đó.

• Tái tạo trì hoãn: thực hiện sau khi hoàn tất điều trị bổ sung.

  • Ưu điểm: tránh biến chứng liên quan xạ trị.

  • Nhược điểm: nhiều ca phẫu thuật, tâm lý bệnh nhân bị gián đoạn lâu hơn.

5. So sánh implant và mô tự thân

6. Yếu tố ảnh hưởng đến quyết định tái tạo

• Tình trạng sức khỏe tổng thể (tiểu đường, béo phì, tim mạch…).

• Tiên lượng điều trị (cần xạ trị sau mổ?).

• Nguyện vọng thẩm mỹ của bệnh nhân.

• Kinh nghiệm của bác sĩ phẫu thuật.

7. Kết luận

Tái tạo vú là một phần quan trọng trong hành trình điều trị ung thư vú, không chỉ mang ý nghĩa thẩm mỹ mà còn giúp người bệnh khôi phục sự tự tin và chất lượng sống.

👉 Lời khuyên:

• Thảo luận với bác sĩ về mong muốn thẩm mỹ, tình trạng sức khỏe và kế hoạch điều trị bổ sung trước khi quyết định.

• Hãy cân nhắc cả implant và vạt mô tự thân, mỗi phương pháp đều có ưu – nhược điểm riêng.

Xem thêm:

• Bài 4: Lumpectomy vs Mastectomy – So sánh chi tiết

• Bài 6: Sinh thiết hạch cửa & Vai trò hóa trị trước mổ

8. FAQ – Câu hỏi thường gặp

1. Sau mastectomy có bắt buộc phải tái tạo vú không?
👉 Không. Tái tạo là lựa chọn cá nhân, tùy nhu cầu thẩm mỹ và tâm lý.

2. Tái tạo vú có ảnh hưởng đến khả năng phát hiện ung thư tái phát không?
👉 Không. Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh và theo dõi vẫn được thực hiện bình thường.

3. Implant có gây ung thư không?
👉 Không có bằng chứng implant silicone/nước muối gây ung thư vú. Tuy nhiên, một loại ung thư hạch hiếm (BIA-ALCL) có liên quan đến implant nhám, tỷ lệ cực thấp.

4. Sau xạ trị có đặt implant được không?
👉 Có, nhưng nguy cơ biến chứng cao hơn. Thường bác sĩ khuyên dùng mô tự thân.

5. Thời gian hồi phục sau tái tạo vú là bao lâu?
👉 Implant: 2–4 tuần. Vạt mô tự thân: 4–8 tuần hoặc lâu hơn.

6. Tái tạo tức thì có phải lúc nào cũng tốt nhất không?
👉 Không. Nếu cần xạ trị, đôi khi trì hoãn tái tạo sẽ an toàn và hiệu quả hơn.