1. Giới thiệu

Khi nhắc đến tác dụng phụ của hóa trị, hầu hết bệnh nhân nghĩ đến rụng tóc, buồn nôn hay mệt mỏi. Tuy nhiên, một vấn đề ít được chú ý nhưng lại gây khó chịu đáng kể là các vấn đề răng miệng: loét miệng, viêm lợi, khô miệng, thậm chí nhiễm trùng.

👉 Để hiểu đầy đủ về hóa trị và tác dụng phụ, bạn có thể xem Pillar Page: Hóa trị trong điều trị ung thư vú – Kiến thức toàn diện từ A đến Z.

2. Vì sao hóa trị gây tác dụng phụ răng miệng?

• Tổn thương niêm mạc miệng: Hóa chất không chỉ tiêu diệt tế bào ung thư mà còn ảnh hưởng đến tế bào niêm mạc miệng → dễ loét, đau rát.

• Giảm bạch cầu: Khi miễn dịch suy yếu, vi khuẩn trong khoang miệng dễ gây viêm lợi, áp xe.

• Khô miệng: Một số thuốc hóa trị ảnh hưởng đến tuyến nước bọt → gây khó nuốt, tăng nguy cơ sâu răng.

• Chảy máu nướu: Do giảm tiểu cầu hoặc viêm lợi.

👉 Liên quan: Bài 9: Tác dụng phụ thường gặp khi hóa trị và cách khắc phục.

3. Các vấn đề răng miệng thường gặp

• Viêm loét niêm mạc miệng (stomatitis): gây đau, khó ăn uống.

• Khô miệng (xerostomia): cảm giác rát, khó nói, khó nuốt.

• Chảy máu nướu: dễ chảy máu khi đánh răng.

• Nhiễm trùng miệng: do vi khuẩn, nấm Candida.

• Sâu răng nhanh: vì mất tác dụng bảo vệ của nước bọt.

4. Cách chăm sóc răng miệng khi hóa trị

4.1. Vệ sinh răng miệng nhẹ nhàng

• Đánh răng 2 lần/ngày bằng bàn chải lông mềm.

• Dùng kem đánh răng không chứa chất tẩy mạnh (chứa fluoride nhẹ nhàng).

• Súc miệng bằng dung dịch muối sinh lý hoặc nước súc miệng không cồn.

4.2. Giữ ẩm cho khoang miệng

• Uống nước thường xuyên, từng ngụm nhỏ.

• Ngậm đá viên nhỏ để giảm khô miệng.

• Có thể dùng sản phẩm thay thế nước bọt theo tư vấn bác sĩ.

4.3. Dinh dưỡng hỗ trợ

• Ăn thức ăn mềm, dễ nuốt (cháo, súp, sữa chua).

• Tránh đồ cay nóng, chua, mặn vì có thể làm vết loét nặng hơn.

• Hạn chế đường để phòng sâu răng.

4.4. Theo dõi dấu hiệu bất thường

• Nếu loét miệng quá đau, gây khó ăn uống → báo ngay cho bác sĩ.

• Khi có dấu hiệu nhiễm trùng (sưng, mủ, sốt) → cần điều trị sớm.

5. Vai trò của nha sĩ trong chăm sóc bệnh nhân hóa trị

• Khám răng trước khi bắt đầu hóa trị để xử lý sâu răng, viêm lợi.

• Theo dõi định kỳ trong quá trình điều trị.

• Hướng dẫn vệ sinh răng miệng và kê thuốc hỗ trợ khi cần.

6. FAQ – Giải đáp nhanh

1. Có nên dùng nước súc miệng chứa cồn khi hóa trị không?
Không. Vì cồn dễ làm khô và kích ứng niêm mạc miệng.

2. Có cần ngưng đánh răng khi bị loét miệng không?
Không. Nên tiếp tục vệ sinh bằng bàn chải mềm, chỉ tránh chải vào vết loét quá mạnh.

3. Nên đi khám răng miệng bao lâu một lần khi đang hóa trị?
Tốt nhất là trước hóa trị, trong quá trình (khi có vấn đề) và sau khi kết thúc phác đồ.

7. Kết luận

Chăm sóc răng miệng đúng cách giúp bệnh nhân hóa trị ung thư vú ăn uống dễ dàng hơn, giảm đau, phòng ngừa nhiễm trùng. Đây là bước quan trọng để duy trì chất lượng sống trong quá trình điều trị.

👉 Đọc thêm: Bài 9: Tác dụng phụ thường gặp khi hóa trị và cách khắc phục để có thêm giải pháp toàn diện.